مهناز خجسته نیا: تعیین این روز ملی در تقویم‌های شمسی به دو هفته قبل از رحلت امام خمینی(ره) در سال ۶۸ برمی‌گردد، آن زمان بنیانگذار انقلاب اسلامی در پاسخ به استفتای وزیر بهداشت وقت، دکتر ایرج فاضل به خط خود مرقوم فرمودند «بسمه تعالی، بر فرض مذکور چنانچه حیات انسان دیگری متوقف بر این باشد با اجازه صاحب قلب یا کبد و امثال آن جایز است.»
این در حالی است که اهدای عضو بر اساس قانون پیوند اعضا بیماران فوت شده و یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است مصوب ۱۷/۱/۱۳۷۹مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان نیز امری قانونی است.
این پیشنهاد تا سال ۹۴ همچنان مسکوت ماند تا اینکه این بار ریاست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، این درخواست را پیگیری کرد و مشخص شد قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت وقت نیز با این موضوع موافقت کرده‌اند و نامه به شورای عالی انقلاب فرهنگی رفت و حالا پس از تصویب نهایی در تقویم سال ۹۶ روز ۳۱ اردیبهشت به نام «روز ملی اهدای عضو» به ثبت رسیده است.
به بهانه این روز سراغ رئیس واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد رفته‌ایم.
دکتر ابراهیم خالقی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: سال گذشته ۸۶ عمل پیوند اهدای عضو در خراسان رضوی انجام شده در حالی که این رقم در سال ماقبل آن ۵۶ عمل بوده است.
وی با بیان اینکه از این تعداد در سال گذشته به ۳۶۵ نفر عضو اهدا شده است، می‌افزاید: در سال ۹۴ هم به ۲۲۶ نفر عضو اهدا شده است.
به گفته وی آمار رضایت اهدای عضو از مرگ مغزی نیز در استان خراسان رضوی از ۵۵ درصد در سال ۹۴ به ۶۵ درصد در سال ۹۵ رسیده است.
مشهد بیشترین سهم در خراسان رضوی
رئیس واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه تمام عمل‌های اهدای عضو استان خراسان رضوی در مشهد انجام می‌شود، می‌گوید: این در حالی است که در سال گذشته ۶۰ اهدا کننده از مشهد، ۱۱ نفر از نیشابور، هفت نفر از سبزوار، دو نفر از تربت حیدریه و دو نفر از بجنورد، یک نفر از شیروان و یک نفر هم از تربت جام بوده‌اند.
دکتر خالقی انجام عمل اهدای عضو از فرد زنده را فقط برای اهدای کلیه مجاز می‌داند و می‌افزاید: این در حالی است که روند انجام این عمل از ۸۲ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافته است.
این مقام مسئول در ادامه با اشاره به انجام ۵۲ عمل اهدای کبد از بیماران مرگ مغزی خراسان رضوی در سال ۹۴ اظهار می‌دارد: از این تعداد ۴۴ عمل پیوند کبد در مشهد انجام شده و هشت کبد هم برای پیوند به شیراز ارسال شده است.
به گفته وی این در حالی است که تا سال ۹۲ اصلاً پیوند کبد در مشهد انجام نمی‌شد.
وی نبود گیرنده مناسب را دلیل اعزام کبد اهدا شده به شیراز عنوان می‌کند و می‌گوید: در سال ۹۵ هم از ۸۳ عمل اهدای کبد ۵۹ کبد در مشهد پیوند زده شده اما ۲۴ کبد به شیراز ارسال شده است.
وی اظهار داشت: در دو سال گذشته نیز تنها ۶ کبد اهدای عضو به دلیل مشکلات نارسایی قابلیت پیوند را نداشته است.
«کلیه» بیشترین عضو پیوندی
دکتر خالقی «کلیه» را بیشترین عضو اهدا شده از بیماران مرگ مغزی اعلام می‌کند و می‌گوید: در سال گذشته ۱۳۶ عمل پیوند کلیه و در سال ماقبل آن ۹۲ کلیه از بیماران مرگ مغزی اهدا شده است.
وی آمار پیوند «قرنیه» را هم در سال گذشته ۷۳ پیوند عنوان می‌کند و می‌افزاید: این در حالی است که در سال ماقبل ۴۵ پیوند قرنیه انجام شده است.
به گفته وی ۱۳ عمل پیوند قلب در سال گذشته و ۶ عمل هم در سال ماقبل آن انجام شده است.
دکتر خالقی با بیان اینکه سال گذشته ۳۱ پیوند پوست نیز در عمل‌های اهدای عضو صورت گرفته اظهار می‌دارد: ۳۰ پیوند پوست هم در سال ماقبل آن با موفقیت انجام شده است.
به گفته وی ریه به عنوان کمترین عضو پیوند زده شده در بیماران مرگ مغزی در دو سال گذشته هر کدام یک عمل را به خود اختصاص داده است.
اهدای ۲۳۹۸ عضو از ۶۴۰ بیمار مرگ مغزی
رئیس واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه با اشاره به شروع به کار مرکز پیوند عضو دانشگاه علوم پزشکی مشهد از سال ۸۰ می‌گوید: در مدت ۱۶ سال سپری شده، اعضای ۶۴۰ بیمار مرگ مغزی به ۲۳۹۸ نفر اهدا شده است.
دکتر خالقی با بیان اینکه آمار اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی استان می‌توانست رقم بالاتری باشد، می‌افزاید: دلیل این امر هم نبود رضایت خانواده‌ها از اهدای عضو بیماران مرگ مغزی است.
به گفته وی طبق آمارها فقط خانواده ۶۵ درصد بیماران مرگ مغزی نسبت به اهدای عضو رضایت می‌دهند و هنوز ۳۵ درصد رضایت نمی‌دهند.
وی خواستار ضرورت فرهنگ سازی برای اهدای عضو بیماران مرگ مغزی می‌شود و اظهار می‌دارد: متأسفانه هنوز خانواده‌های زیادی بین بیمار مرگ مغزی و کما تفاوت قائل نیستند.
وی با بیان اینکه بیمار مرگ مغزی دیگر امکان بازگشت مغز وی وجود ندارد، می‌افزاید: اما خانواده‌ها به دلیل بازگشت بیماران به کما رفته مانع انجام عمل اهدای عضو می‌شوند.
کودک ۶ ماهه کم سن‌ترین و بیمار ۶۷ ساله مسن ترین
دکتر خالقی کم سن‌ترین بیمار مرگ مغزی اهدا کننده عضو را یک کودک ۶ ماهه در ۱۶ سال گذشته اعلام می‌کند و می‌گوید: مسن‌ترین اهدا کننده هم یک فرد ۶۷ ساله بوده که کلیه و کبد او پیوند زده شده است.
وی با بیان اینکه سال گذشته ۵۰ نفر از متقاضیان فهرست کلیه و ۳۰ نفر هم از فهرست متقاضیان کبد به دلیل نبود عضو اهدایی فوت شده‌اند، می‌افزاید: این در حالی است که سال گذشته ۳۰ بیمار مرگ مغزی هم بدون اهدای عضو به دلیل نبود رضایت خانواده‌ها به خاک سپرده شده‌اند.
این مقام مسئول در پایان عنوان می‌کند متقاضیان اهدای عضو به دو صورت می‌توانند نسبت به تکمیل فرم اقدام کنند که یکی از این روش حضور در مرکز فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد واقع در بیمارستان منتصریه و روش دیگر هم از طریق سامانه دانشگاه علوم پزشکی امکانپذیر می‌باشد.
نظر شما